ساز هنگ درام یکی از موفق ترین و محبوب ترین ساز های کوبه ای به شمار می‌آید که در دسته بندی خود صداها (Idiophonic) قرار می‌گیرد. خود صداها به انواعی از ساز گفته می‌شود که بدون افزوده شدن سیم یا چیز دیگری و به خودی خود با ضربه بر روی آنها، از خود صدا تولید می‌کنند. با این مقاله از سایت هم آوای ترانه همراه شوید تا شما را با این ساز بیشتر آشنا کنیم!
تاریخچه هنگ درام
هنگ درام که با نام هندپن نیز شناخته می‌شود، همانطور که پیش تر به آن اشاره داشتیم جزو ساز های کوبه ای – ملودیک محسوب می‌شود. این ساز که ساختار آن تشکیل شده از دو صفحه بیضی فلزی به صورت قرینه می‌باشد، از ساز های حدید و به روز دنیای موسیقی می‌باشد.
این ساز در طی سال های اخیر شهرت و محبوبیت زیادی بین جهانیان پیدا کرده است اما با این حال فقط دو دهه از زمان اختراع آن گذشته است. هرچند که ایده اولیه و مشابه از هنگ درام در گذشته وجود داشته است اما برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ میلادی بود که این ساز به صورت رسمی به جهانیان و دنیای موسیقی معرفی شد. زادگاه این ساز شهر بِرن در سوئیس می‌باشد، جایی که فیلیکس روه‌نِر و سابینا شارِر. برای اولین بار این ساز را به شکل امروزی آن پدید آوردند.
خاص بودن صدای این ساز
یکی از اولین مواردی که پس از شنیدن موسیقی با هنگ درام به ذهن همه افراد می‌رسد، آرامش بخش بودن و لطافت خاص صدای آن است. دلیل این موضوع وجود هارمونیک در تک تک نت های هنگ درام می‌باشد. بدنه یکدست و یکپارچه این ساز سبب می‌شود که به هنگام به صدا در آمدن یک نت، باقی نت ها نیز با شدت کمی به لرزش درآیند که باعث می‌شود چنین صدای دلنشینی از این ساز خارج شود.
دلایل قیمت بالای ساز هنگ درام
این ساز یکی از گران قیمت ترین ساز های موجود در بازار محسوب می‌شود که دلیل اصلی آن زمان بر بودن و سختی فرآیند ساخت این ساز می‌باشد. یکی از دلایل اصلی دیگر قیمت بالای این محصول، کم بودن تولید کنندگان آن در سطح جهانی نیز می‌باشد. هنگ درام به صورت دستی و در کارگاه های شخصی تولید می‌شود و لازم است که در ساخت آن از فلز و آلیاژ خاصی استفاده کرد که برای شکل و فرم دادن به آن زمان زیادی لازم است. یکی از سخت ترین و پر اهمیت ترین بخش های تولید یک ساز با کیفیت، رسیدن به نت ها با کوک درست می‌باشد که برای رسیدن به آن عموما با استفاده از دستگاه های مخصوص، چکش کاری بر روی آن انجام می‌شود.
رایج ترین مدل هنگ درام (Hang Drum)
ساز هنگ درام یک ساز کوک ثابت به شمار می‌آید. این بدین معناست که برخلاف بسیاری از ساز های دیگر، امکان کوک کردن دستی این ساز وجود ندارد و فقط به شکل دیاتونیک (نت های آن در یک گام مشخص قرار دارد) ساخته می‌شود. صدای تولید شده از این ساز عموما با یکدیگر مشابه است، اما شما می‌توانید در صورت نیاز و بسته به سلیقه خود، به هنگام خرید درخواست کنید که کوک ساز شما به چه صورت باشد.
مرسوم ترین گام برای کوک کردن این ساز گام رِ مینور می‌باشد، هرچند که این بدین معنا نیست که مناسب ترین کوک همین مورد است، چرا که کوک مورد نظر شما می‌تواند بسته به اینکه چه سبک موسیقی می‌نوازید یا با چه سازی همنوازی می‌کنید، متفاوت باشد. هنگ درام های رایج دارای ۹ نت در گام رِ مینور می‌باشند. نت مرگزی که به آن نت بیس یا دینگ می‌گویند ر (D) کوک می‌شود و باقی نت ها دور این نت مرکزی قرار می‌گیرند. به خاطر داشته باشید که اگر درخواست ساخت هنگ درام خود را به صورت سفارشی بدهید، این امکان وجود دارد که تا ۱۶ نت داشته باشد و ۲ عدد نیز نت بیس یا دینگ وجود داشته باشد.
جنس و ساختار هنگ درام
ساز هنگ درام از دو بخش فلزی و قرینه تشکیل شده است که از جنس استیل ضد زنگ یا فولاد نیتراید می‌باشد که هر کدام مزیت و معایب خود را دارند. به صورت کلی باید گفت، هنگ درام تولید شده از فولاد ضد زنگ یا همان استیل در برابر شرایط آب و هوایی و هر نوع خراشی از مقاومت بالاتری برخوردار است. همانطور که گفتیم، ساختار این ساز به دو بخش قوس بالایی و پایینی تقسیم می‌شود. قوس بالایی، دینگ ساید (Ding Side) گفته می‌شود که نت ها بر روی آن قرار دارند و بخش پایینی، (Gu-Side) گو ساید گفته می‌شود که در مرکز آن یک سوراخ بزرگ وجود دارد.
نکاتی که باید برای نگهداری از هنگ درام به خاطر داشته باشید!
یکی از نکات مهم آموزشی در کلاس هنگ درام آموزش نگه داری از این ساز است چرا که مراقبت و نگهداری از این ساز امری الزامی بوده و برخلاف ظاهر محکم و فلزی که این محصول دارد، باید به خوبی و با دقت از آن نگهداری شود. با اینکه خود ساز از فلزی سخت ساخته شده اما رینگ های هنگ درام نازک و آسیب پذیر هستند و در صورت وارد شدن ضربه های نا‌مناسب و غلط، نت های آن از کوک خارج خواهند شد. همچنین استفاده از زیورآلاتی همچون انگشتر و دستبند سبب می‌شود که خط و خش روی بدنه این ساز ایجاد شود که از زیبایی ظاهری آن کاسته می‌شود.
مورد دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، خارج شدن هنگ درام از کوک به مرور زمان در اثر هوای بسیار سرد یا خیلی گرم می‌باشد. رطوبت نیز عامل دیگر است که آسیب بسیاری به این ساز وارد می‌کند و به همین دلیل باید در شهر های مرطوب، حتما این ساز را با استفاده از پارافین یا روغن مخصوص خود ساز چرب نگه دارید.
این روغن ها علاوه بر رطوبت، از آسیب های احتمالی دیگر بر روی بدنه‌ی ساز نیز جلوگیری می‌کنند که عموما به همراه خود ساز ارائه می‌شوند که البته شما می‌توانید به صورت جداگانه نیز آنها را خریداری کنید. استفاده‌ی درست از ساز و چرب کردن به اندازه‌ی کافی در کنار با کیفیت بودن و استاندارد بودن ساز خریداری شده و با رعایت نکات بالا، دوام بالا و ماندگاری ساز شما را تضمین خواهد کرد.
به این نکته توجه داشته باشید که ساز هنگ درام در دسته ساز های Peached Percussion (ساز های کوبه ای کوک شونده) قرار می‌گیرد و نت های آن باید به خوبی توسط سازنده کوک شده باشد. همچنین پس از مدتی نوازندگی و تمرین باید کوک نت های آن با تیونر چک شود تا در صورت خارج شدن از کوک، عملیات کوک کردن آن دوباره صورت گیرد.
کلام آخر…
در این مطلب سعی داشتیم تا شما را با هنگ درام، یکی از محبوب ترین ساز های کوبه ای و همه‌ی نکات حول محور آن آشنا کنیم. این ساز یکی از درام های جدید و جوان در دنیا محسوب می‌شود و دلیل اصلی محبوبیت بالای آن صدای آرامش بخش و دلنشین آن می‌باشد.
سوال های متداول
ساز هنگ درام چند نت دارد؟
این ساز بطور معمول دارای ۹ نت و یک دینگ می‌باشد.
مدت زمان یادگیری هنگ درام چقدر است؟
بسته به تمرین و استعداد فردی متفاوت است، اما توصیه می‌شود حداقل به مدت یک سال به روند آموزش ادامه دهید تا نتیجه بهتری بگیرید.
کلاس هنگ درام خصوصی است یا گروهی؟
در موسسه هنری هم آوای ترانه کلاس هنگ درام بصورت خصوصی و کاملا تخصصی تدریس می‌شود.
در صورت وجود هرگونه سوال درباره آموزش هنگ درام یا هرگونه ساز دیگری، می‌توانید با متخصصان موسسه هنری هم آوای ترانه در ارتباط باشید.