تولید موسیقی یکی از هنرهایی است که با استفاده از تکنولوژی در دهه‌های اخیر به شکل چشمگیری تغییر کرده است. یکی از مراحل حیاتی در فرایند تولید یک آهنگ، میکس و مستر موسیقی است. در این مقاله، به بررسی این عملیات پرداخته و نقش آن در ایجاد آثار موسیقی بی‌نظیر را بررسی می‌کنیم.
ارتباط میکس و مستر با موسیقی
میکس بخشی جدا نشدنی از موسیقی می‌باشد؛ فرض کنید چند نفر با هم چند ساز را می‌نوازند و شما به موسیقی آنها گوش می‌دهید، اگر هر کسی بخواهد با بیشترین قدرت ساز بزند چه اتفاقی می‌افتد؟ قطعا چیزی از موسیقی آنها نمی‌فهمید اما اگر آن چند نفر با توجه به نقش خود در هنگام نوازندگی، ساز بزنند شما از موسیقی آنها لذت می‌برید؛ که این همان میکس کردن یک قطعه موسیقی است.
در حقیقت قبل از بوجود آمدن میکروفن و استودیو ضبط صدا، میکس یک موسیقی بر عهده ارکستر و رهبر ارکستر بود و نقش مستر تقریبا بر عهده‌ی سالنی بود که در آن موسیقی اجرا میشد؛ هر چقدر سالن، آکوستیک بهتری داشت صدای کلِ ارکستر بهتر به گوش می‌رسید.( در ایران اتاق موسیقی یا اتاق صوت در بنای عالی‌قاپو در اصفهان از این نظر حائز اهمیت می‌باشد.)
در ادامه، میکس و مستر موسیقی به معنای امروزی کم‌کم پدیدار شد؛ پس از ضبط شدن صدا و بوجود آمدن استودیو‌های ضبط موسیقی و مهارتی بنام صدابرداری، همچنان صدای ارکسترها یا گروه‌های کوچک‌تر موسیقی بطور همزمان ضبط میشد؛ که صدابردار هم با نحوه میکروفن گذاری و هم میکس لحظه‌ای نقش مهمی را برعهده داشت. کم‌کم با رشد تکنولوژی ضبط سازها و دیگر اجزای یک ارکستر موسیقی بصورت جداگانه ضبط میشد و پس از ضبط تمام اجزای یک آهنگ، میکس قسمت‌های ضبط شده شروع میشد و در نهایت بعنوان مستر بطور کلی اصلاحاتی بر روی آن موسیقی انجام میشد و سپس برای شنیدن عمومی عرضه می‌گردید.
در حال حاظر میکس و مستر به شاخه‌ای جداگانه تبدیل شده است و افراد می‌توانند در رشته‌ی مهندسی صدا به تحصیل بپردازند. به افرادی که این کار را انجام می‌دهند میکس‌من (Mix Man) می‌گویند که در برخی موارد فردی فقط کار میکس را انجام داده و فرد دیگری فقط کار مستر را انجام می‌دهد؛ که با توجه به رشد روز افزون تکنولوژی، سخت‌افزارها و نرم‌افزار های مختلفی برای میکس و مستر بوجود آمده است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
تفاوت میکس و مستر در چیست؟
میکس: مرحله‌ای است که در آن صداهای ضبط شده با یکدیگر ترکیب و متناسب می‌شوند. در این مرحله، صداها به لایه‌ها و مجموعه‌های مختلف تقسیم می‌شوند و ویرایش‌های لازم بر روی آنها انجام میشود. اهداف اصلی میکس موسیقی شامل تعادل صداها، پنینگ مناسب (فرستادن صداها در باند چپ و راست)، پردازش کردن صدای هر ترک بوسیله ابزارهای مخصوص آن مانند کمپرسور، اکولایزر و ریوِرب و ایجاد دینامیک مناسب برای قسمت های مختلف آهنگ است. هدف نهایی در میکس یک موسیقی، ایجاد تعادل و هماهنگی بین تمامی لاین های ضبط شده و ایجاد رنگ صوتی جذاب برای شنونده است.
مستر: مرحله ای است که معمولا پس از میکس انجام میشود، در مستر موسیقی فایل نهایی آهنگ را با کیفیت و تناسب مناسب برای پخش عمومی تنظیم می‌کنند. در این مرحله، افکت ها و پردازش‌های نهایی مانند:
(کمپرسور مسترینگ، اکولایزر مسترینگ و لیمیتینگ) بر روی موسیقی میکس شده اعمال میشود تا حجم و قدرت صدای یک آهنگ بطور کلی بالا برود. هدف اصلی مستر، بهبود کیفیت کلی صداهای میکس شده، ایجاد تعادل بین آهنگ‌ها در یک آلبوم موسیقی و تطبیق صدای نهایی با استانداردهای صنعت موسیقی (مانند اصلاحات فرکانسی، اندازه‌ی ولوم در خروجی نهایی، نوع خروجی از جمله MP3، FLAC و غیره) است. مستر از نظر فنی برای تضمین کیفیت صوتی نهایی بسیار حیاتی است.
سفارش میکس و مستر موسیقی
میکس و مستر موسیقی بطور کاملا حرفه‌ای در استودیو موسیقی هم آوای ترانه انجام میشود. در این استودیو سفارش میکس و مستر به صورت غیر حضوری نیز امکان پذیر است مخصوصا برای کسانیکه خارج از تهران و یا خارج از کشور هستند. درضمن امکان اینکه میکس و یا مستر موسیقی را بطور جداگانه سفارش دهید نیز وجود دارد.
برای سفارش میکس و مسترینگ موسیقی، همچنین اطلاع از شرایط، قیمت میکس و مستر، و چگونگی ارسال آهنگ های خود با متخصصین ما از قسمت مشاوره در تماس باشید.
تفاوت میکس و مستر آنالوگ با میکس و مسترینگ دیجیتال
از نظر تاریخی ابتدا موسیقی ضبط شده به صورت آنالوگ میکس و مستر میشده است؛ سپس با استفاده از کامپیوتر و نرم‌افزار های مخصوص موسیقی (DAW) به تدریج موسیقی‌ها به صورت دیجیتال میکس و مستر شدند. امروزه از هر دو روش در استودیو‌های موسیقی می‌توان استفاده کرد که البته روش آنالوگ بدلیل نیاز به خرید انواع سخت‌افزار های آنالوگ مخصوص موسیقی بسیار پر هزینه‌تر از روش دیجیتال می‌باشد.
در روش آنالوگ دستگاه‌های مخصوص موسیقی مهم هستند اما در روش دیجیتال این پِلاگین ها (Plugins) هستن که اهمیت دارند.
تفاوت دیگر بین این دو روش میکس و مسترینگ موسیقی این است که در روش آنالوگ صدا ها پس از گذر از دستگاه‌های مختلف و اعمال پردازش‌های مورد نیاز از جمله ریوِرب، اکولایزر، کمپرسور و …. کل موسیقی باید بر روی یک ترک خالی ضبط شود تا بتوان از آن خروجی گرفت اما در روش دیجیتال پس از گذاشتن پلاگین های لازم می‌توان بدون ضبط کردن از موسیقی خروجی گرفت؛ به همین خاطر در میکس و مستر دیجیتال تغییرات مورد نیاز بسیار راحت انجام می‌شوند، اما در میکس و مستر آنالوگ پس از اعمال هر تغییری، موسیقی می‌بایست دوباره ضبط شود، به همین دلیل انجام تغییرات در این روش سخت‌تر می‌باشد.
پلاگین‌ها و نرم افزار های میکس و مستر
پلاگین‌ها در حقیقت شبیه ساز محیط و دستگاه‌های آنالوگ مخصوص موسیقی هستند که در یک نرم‌افزار میزبان مانند: کیوبیس (Cubase) سونار (Sonar) لاجیک (Logic) و غیره ، اجرا می‌شوند؛ از جمله ریوِرب، دیلِی، کمپرسور، لیمیتر و اکولایزر ؛ برای مثال پلاگین ریوِرب شبیه ساز یک اتاق یا سالن خالی می‌باشد. حتما تا کنون تجربه کردید که اگر در یک اتاق یا سالن خالی حرف بزنید بخوانید و یا ساز بزنید صدا می‌پیچد که هر چقدر پوشش دیوارها از چیزهایی مانند شیشه یا سرامیک باشد مانند استخر صدا بیشتر می‌پیچد؛ پلاگین ریورب این محیط‌ها را شبیه سازی می‌کند. در مدل‌های خیلی حرفه‌ای می‌توان اندازه، ارتفاع و حتی جنس پوشش دیوارها را انتخاب کرد. در مورد دستگاه ها می‌توان پلاگین کمپرسور را مثال زد که نسبت به مدل آنالوگ و امکانات دستگاه مربوطه، در پلاگین، کلیدها، سویچ‌ها و ورودی و خروجی‌ها همچنین مونو یا استریو بودن شبیه سازی میشود. همانطور که گفته شد تفاوت پلاگین با دستگاه‌های آنالوگ پردازش‌گر صوتی در این است که پس از اینکه صدا از دستگاه عبور کرد می‌بایست ضبط شود تا پردازش انجام شود. در استفاده از پلاگین‌ها نیازی به ضبط کردن نیست و هر دستوری که اعمال کنید بلافاصله بر روی صدا انجام میشود و می‌توان از آن خروجی گرفت. البته دنیای پلاگین‌ها بسیار گسترده بوده و شما باید نسبت به علاقه، سبک و بازار هدف‌تان آنها را انتخاب کنید.
نرم افزارهای میکس و مسترینگ یا DAW، ابزارهای حیاتی برای تولید و پردازش صدا در استودیو های ضبط موسیقی هستند، از جمله لاجیک، پروتولز، کیوبیس، سونار، اف‌ال‌استودیو و…. این ابزارها به شما امکان می‌دهند تا صداها را ویرایش کنید تا به نتیجه‌ای حرفه‌ای و با کیفیت برسید. این نرم افزارها به شما امکان کنترل کامل بر روی تنظیمات صدا، میکس چندین تِرَک، پانوراما (Panning) و تعادل در دینامیک صدا را می‌دهند. با استفاده از این پلاگین‌ها و نرم افزارها ، می‌توانید صدای خروجی آهنگ‌ها و موزیک‌ها را به طور حرفه‌ای بهبود بخشید و آنها را منطبق بر استانداردهای صنعتی در زمینه کیفیت صدا قرار دهید.
لوازم مورد نیاز برای میکس و مسترینگ موسیقی
- کامپیوتر: برای میکس و مسترینگ حداقل نیاز به یک دستگاه کامپیوتر در سطح خوب است تا بتوانید از تمام امکانات نرم‌افزار ها و پلاگین‌ها استفاده کنید.
- کارت صدا: در روند میکس و مستر کارت صدا بسیار نقش مهمی دارد و باید برای این کار از بهترین کارت صداهای موجود در بازار استفاده کرد.
- باند مانیتور یا اسپیکر مانیتورینگ: برای میکس و مسترینگ حداقل به یک جفت اسپیکر مانیتورینگ در سطح متوسط به بالا نیاز است، توجه داشته باشید که اسپیکر مانیتورینگ یکی از حیاتی‌ترین و پر اهمیت‌ترین ابزار میکس و مستر موسیقی می‌باشد.
- اتاقی با آکوستیک مناسب: در نهایت باید در یک محیط آکوستیک شده با اندازه‌ی مناسب صدا را بشنوید تا بتوانید از نظر شنوایی که بسیار مهم است تصمیمات درستی را بگیرید.
مواردی که گفته شد برای روش دیجیتال کافی هستند، برای میکس و مسترینگ موسیقی در روش آنالوگ بجز مواردی که گفته شد دستگاه‌های پردازش کننده نیز باید تهیه شوند که در کمترین حالت به کمپرسور و لیمیتر آنالوگ نیاز است.
میکس و مستر در تولید موسیقی چه تاثیری دارد
یکی از مراحل مهم در تولید موسیقی مرحله میکس و مستر می‌باشد، پس از اینکه یک آهنگ ساخته شد و تنظیم شد مرحله ضبط شروع میشود این مرحله نیز بسیار مهم است چراکه صداهای ضبط شده هر چه با کیفیت‌تر باشند در نهایت خروجی نیز از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود. پس از این مرحله پروژه آماده میکس و مستر میشود که فرایندهایی که در بالا توضیح داده شد بر روی موسیقی اعمال شده و در نهایت از موسیقی خروجی گرفته میشود.
این مرحله در تولید موسیقی بسیار اهمیت دارد؛ اگر میکس و مسترینگ موسیقی به درستی انجام نشود میتواند کیفیت آن موسیقی را پایین بیاورد و کاملا به آن لطمه بزند و اگر خیلی خوب انجام شود حتی اگر موسیقی ضعف هایی داشته باشد آن ها را می‌پوشاند و باعث بهتر شدن آن موسیقی میشود؛ به همین خاطر مرحله میکس و مستر در تولید موسیقی بسیار مهم بوده و باید به خوبی انجام شود.
با خواندن مطلب مراحل میکس و مستر موسیقی بیشتر با این فرایند آشنا شوید.
جمع بندی
در این مطلب شما با انواع روش‌های میکس و مستر موسیقی آشنا شدید، همچنین لوازم مربوط به آن را نیز شناختید؛ فرایند میکس و مسترینگ آهنگ ها نیازمند تجربه است و بنابراین اگر می‌خواهید به یک میکس‌من حرفه‌ای تبدیل شوید می‌بایست پشت‌کار داشته باشید و از کارهای ساده شروع کنید تا بتدریج با کسب تجربه و مهارت به یک میکس‌من حرفه‌ای تبدیل شوید.
همانطور که گفته شد استودیو ضبط موسیقی هم آوای ترانه این آمادگی را دارد که به بهترین شکل و با مناسب‌ترین قیمت کارهای شما را میکس و مستر نماید؛ برای اطلاعات بیشتر و سفارش میکس و مسترینگ با متخصصین ما در تماس باشید.