فیلم آموزشی هنگ درام-قسمت اول
تاریخچه و ساختمان ساز هنگ درام
در‌ابتدای قرن بیست‌و‌یکم، یا دقیق‌تر در‌سال ۲۰۰۰ میلادی، سازی نو‌ظهور به‌نام هندپن برای نخستین بار در‌کشور سوئیس ساخته شد. این ساز منحصر‌به‌فرد از سازی با‌نام استیل درام یا «استیک بند» الهام گرفته شده است. دو‌سازنده سوئیسی، با‌نام تجاری PANArt، نخستین نمونه این ساز‌را طراحی و نام "هنگ" (Hang) را برای آن انتخاب کردند. در سال‌های بعد، یک شرکت انگلیسی برای عرضه سازهای مشابه، از نام "هنگ درام" برای آن استفاده کرد.
هندپن دو نیم‌کره فلزی متصل به‌هم دارد. بخش رویی ساز، "Ding side" نام دارد که شامل نت‌های کوک‌شده‌ای است که‌با ضربه دست نواخته می‌شوند. به‌بخش زیرین ساز نیز "Gu side" می‌گویند که سوراخی در‌مرکز آن وجود دارد. این ساختار نقش مهمی در طنین و پخش صدا دارد.
از‌نظر دسته‌بندی موسیقایی، هندپن در‌گروه سازهای کوبه‌ای قرار می‌گیرد. در تقسیم‌بندی آواها نیز، این‌ساز از نوع ایدیوفون (Idiophone) است؛ یعنی سازی‌که صدای آن، بدون نیاز‌به پوست، سیم یا هوا و از‌طریق ضربه‌زدن به بدنه‌اش تولید می‌شود.
امروزه هندپن سازی محبوب به‌حساب می‌آید. هنگ درام به‌دلیل صدای آرامش‌بخش و خاص خود، در‌موسیقی مدرن، مدیتیشن، اجراهای‌خیابانی و حتی موسیقی‌درمانی کاربرد دارد.
نواختن این‌ساز نیازمند تمرکز، دقت و هماهنگی ذهن و بدن است و همین ویژگی، آنرا برای هنرجویان جذاب‌تر می‌کند. بسیاری‌از نوازندگان از هندپن نه‌تنها برای اجرای موسیقی، بلکه برای ایجاد ارتباط عمیق‌تر با‌خود و طبیعت بهره می‌برند.
همچنین باید بگوییم‌که مطالب بیان‌شده در چهار فیلم آموزشی هنگ درام، بصورت مفصل‌تر در کلاس هنگ درام تدریس می‌گردد.
فیلم آموزشی هنگ درام- قسمت دوم
تعداد نت‌های هنگ درام و نکات مربوط به آن
یکی‌از ویژگی‌های جالب و انعطاف‌پذیر ساز هنگ درام، تنوع در‌تعداد نت‌های آن است. برخلاف بسیاری‌از سازهای کوبه‌ای که نت‌های مشخص و ثابتی دارند، تعداد نت‌های هندپن یا هنگ درام محدودیتی ندارد. تا جایی‌که سطح فلزی این‌ساز اجازه‌دهد، می‌توان نت‌های بیشتری روی آن ایجاد کرد. در مدل‌های حرفه‌ای‌تر، برخی‌از این نت‌ها حتی به بخش‌زیرین ساز، یعنی کاسه Gu، منتقل می‌شوند تا‌دامنه صوتی گسترش یابد و امکان اجرای ملودی‌های پیچیده‌تر فراهم گردد.
در‌کلاس هنگ درام، به‌هنرجویان توصیه می‌شود هنگام نواختن ساز، از پوشیدن انگشتر، ساعت، دستبند یا هرگونه زیورآلاتی که به‌دست مربوط می‌شود خودداری کنند. چرا‌که این وسایل نه‌تنها ممکن‌است به سطح حساس و دقیق ساز آسیب‌بزنند، بلکه کیفیت و طنین صدا‌را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند.
همانطورکه در فیلم آموزشی هنگ درام بیان کردیم؛ یکی‌دیگر از نکات مهمی که در‌دوره‌های آموزشی هنگ درام آموزش داده‌می‌شود، نگهداری صحیح از ساز است. برای حفظ سلامت بدنه و جلوگیری از زنگ‌زدگی یا آسیب‌های ناشی از رطوبت و عوامل محیطی دیگر، لازم است سطح ساز بصورت منظم با روغن مخصوص فلزات‌سبک تمیز و چرب شود. این کار عمر مفید ساز‌را افزایش می‌دهد و کیفیت صوتی آنرا حفظ می‌کند.
در‌کنار این موارد، نکات تخصصی‌تری نیز در‌کلاس هنگ درام مطرح می‌شود؛ از‌نحوه درست‌نشستن و نگه‌داشتن ساز گرفته تا تکنیک‌های صحیحِ ضربه‌زدن. ترکیب نت‌ها و حتی تمرینات تنفسی برای هماهنگی بیشتر با ریتمِ‌موسیقی آموزش داده می‌شود. این آموزش‌ها برای نوازندگان مبتدی و حرفه‌ای بسیار کاربردی و ضروری هستند.
برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با چگونگی آموزش هنگ درام مطلب کلاس هنگ درام را مطالعه کنید.
فیلم آموزشی هنگ درام- قسمت سوم
بررسی جنس‌های مختلف ساز هنگ درام
امروزه ساز هنگ درام با دو نوع فلز ساخته می‌شود: فولاد ضد‌زنگ (استیل) و فولاد نیترات‌شده. نوع فلز بکار‌رفته در ساز، تأثیر مستقیمی بر‌کیفیت صوتی، مقاومت بدنه، و کاربرد موسیقایی آن دارد.
از نظر فیزیکی، سازهایی که با فولاد ضد‌زنگ ساخته شده‌اند، مقاومت بالاتری در‌برابر زنگ‌زدگی، رطوبت و سایر عوامل‌محیطی دارند. این ویژگی باعث می‌شود برای هنرجویانی‌که در محیط‌های مرطوب زندگی می‌کنند یا ساز‌را در فضاهای‌باز می‌نوازند، انتخاب بهتری باشد. در‌مقابل، فولاد نیترات‌شده از نظر دوام کمی حساس‌تر است و نیاز‌به مراقبت دقیق‌تری دارد.
از منظر صوتی، تفاوت این دو نوع فولاد، تجربه شنیداری متفاوتی‌را برای نوازنده و شنونده ایجاد می‌کند. سازهای استیل دارای ساستین (Sustain) یا کشش صدایی بالاتری هستند. به این معنا‌که طنین صدای نت‌ها پس‌از نواخته‌شدن، بلافاصله قطع نمی‌شود و مدت بیشتری در فضا باقی می‌ماند. بنابراین این نوع سازها برای اجراهای آرامش‌بخش، مدیتیشن و موسیقی عرفانی کاربرد دارد.
در‌مقابل، هنگ درام‌هایی که از فولاد نیترات‌شده ساخته شده‌اند، صدایی تفکیک شده‌تر، لطیف‌تر و سرامیکی‌تر دارند. این مدل هندپن به‌دلیل شفافیت بالای نت‌ها و پاسخ سریع‌تر ساز به‌ضربه، برای نوازندگی با سرعت‌بالا و تکنیک‌های پیشرفته بسیار مناسب است.
استاد در کلاس هنگ درام، این تفاوت‌ها‌را به‌طور کامل توضیح می‌دهد تا هنرجویان ساز مناسبی را تهیه‌کنند. مجموعه هنری هم‌آوای ترانه کلاس هنگ درام را در محیطی دلپذیر با حضور اساتید مجرب برگزار می‌کند.
فیلم آموزشی هنگ درام-قسمت چهارم
گام‌های ساز هنگ درام
یکی‌از جنبه‌های بسیار جذاب و گسترده در‌دنیای هنگ درام، تنوع گام‌ها است. این ساز در آغاز حدودا ۴۰ تا ۵۰ گام مختلف داشته است. اما امروزه این تعداد به ۲۵۰ تا ۳۰۰ گام افزایش یافته است. این گام‌ها هر یک، ترکیب منحصر‌به‌فردی از نت‌ها دارند که بسته‌به چیدمان‌شان، حس‌وحال و فضای‌صوتی متفاوتی ایجاد می‌کنند. از فضاهای شرقی و سنتی گرفته تا حال و هوای مدرن، عرفانی یا حتی ماجرا‌جویانه.
همانطورکه در فیلم آموزشی هنگ درام گفته‌شد؛ یکی‌از گام‌ها، گام حجاز (Hijaz) است. همانطورکه از نام آن برمی‌آید، این گام ریشه در‌موسیقی خاورمیانه و موسیقی عربی دارد. در‌هنگام نواختن هنگ درام با‌این گام، فضایی شرقی، اسرار‌آمیز و عمیق شکل می‌گیرد که شیرین، گوش‌نواز و اندکی غم‌انگیز است. این گام به‌خوبی بیانگر احساسات انسانی، دلتنگی‌ها و لحظات عرفانی است. همچنین در بسیاری از اجراهای تک‌نفره یا ترکیب با‌سازهای سنتی بسیار تأثیرگذار ظاهر می‌شود.
در کلاس‌های هنگ درام، هنرجویان با مفاهیم پایه‌ای گام‌ها آشنا می‌شوند؛ اما آموزش‌ها بهمین سطح محدود نمی‌ماند. استاد در کلاس هنگ درام، به‌بررسی دقیق‌تری از هر گام، فضای احساسی آن، ساختار فواصل، و نحوه استفاده‌ی خلاقانه از آن‌ها می‌پردازد.
مجموعه هنری هم‌آوای ترانه کلاس‌های هنگ درام را با‌بهترین کیفیت و در‌شرایطی ایده‌آل برگزار می‌کند. برای مشاوره رایگان کافیست با‌ما تماس بگیرید.